Yüzey Cilası Ekleme (Surface Finish)

Yazar:

Safiyenur Topsakal

22/9/2025

Paylaş:

Yüzey Cilası Ekleme ‍‍

Solidworks içerisinde bulunan yüzey cilası komutu, bir parçanın üretildikten sonra sahip olması gereken pürüzlülük derecesini ve gerekirse uygulanacak işleme yöntemini gösteren bir teknik çizim sembolüdür. ISO 1302 ve JIS gibi uluslararası standartlara göre tanımlanır.

‍Görsel 1 ‍

Pürüzlülük değerini belirterek yüzey çok düzgün işlenmeli sağlanılabilmektedir. Parçanın İşleme zorunluluğu belirtmek İçin kullanılarak yüzeye mutlaka talaşlı imalat yapılması gerekiyorsa (örn. taşlama, tornalama gibi), sembol ile gösterilir. Aynı zamanda işlem yapılmaması gerektiğini göstermek İçin de kullanılarak döküm veya dövme parçalarda yüzeye müdahale edilmemesi gerektiği sembolle gösterilir. Aynı zamanda işlemler yapıldıktan sonra kalite kontrol standardı kontrol edilirken üretim sonrası denetimde referans alınmak için kullanılabilmektedir. Bu sayede hatalı yüzeyler kolayca tespit edilebilir.

‍Görsel 2 Yüzey Cilası (Surface Finish) Komutu‍Stil (Style)

‍Yüzey cila sembolünün nasıl görüneceğini seçebilirsiniz. Örneğin: normal yüzey işareti, dairesel çerçeveli, alt çizgili vb. <Hiçbiri> seçiliyken sembol stili uygulanmaz.

‍Görsel 3 Sembol (Symbol)

‍Semboller, parçanın üretiminde yüzeye nasıl müdahale edilmesi gerektiğini belirtir. Bu semboller ISO 1302 ve JIS (Japanese Industrial Standards) gibi standartlara dayanır. Aşağıda belirttiğiniz her sembolün anlamını, kullanım amacını ve nerede kullanıldığına dair örnekleri detaylıca açıklayacağız.Temel (Basic); Yüzey pürüzlülüğü belirtilmiştir, ancak herhangi bir işleme zorunluluğu belirtilmemiştir. Talaş kaldırma işlemi yapılabilir veya yapılmayabilir. Yüzey kalitesinin önemli olduğu ama nasıl üretileceğinin operatöre bırakıldığı yerlerde. Örneğin; işli kutusu gövdesi dış yüzeyleri – düzgün görünmeli ama nasıl üretileceği önemli değil.Makinelenme Gerekiyor (Machining Required); Bu yüzey mutlaka talaşlı imalatla (tornalama, frezeleme, taşlama vb.) işlenmelidir. Yatak yüzeyleri, sızdırmazlık yüzeyleri, temas yüzeyleri oluşturulurken kullanılabilir. Örneğin; mil üzerindeki rulman yuvası – pürüzsüz ve hassas olmalı, taşlanmalı.Makinelenme Yasak (No Machining Allowed); Bu yüzey üretildiği haliyle bırakılmalıdır, işleme yapılması yasaktır (örneğin döküm yüzeyi olduğu gibi kalmalı). Örneğin; döküm parçalarının görünmeyen veya işlevsiz yüzeyleri, kaba yüzey istenen yerlerde kullanılabilir.JIS Temel; JIS standardına göre yüzey belirtilmiş, ancak işleme zorunluluğu yoktur. Japonya ile çalışan firmaların çizimlerinde, JIS tabanlı kalite dokümanları ile üretim yapanlar tarafından kullanılabilmektedir. Örneğin; Japon menşeili makine parça teknik resimleri.JIS Makinelenme Gerekiyor; JIS standardına göre bu yüzey mutlaka işlenmelidir. Japonya ile çalışan otomotiv ve havacılık parçaları, JIS’e göre kalite kontrol istenen yüzeylerde kullanılabilir. Örneğin; Mazda, Toyota gibi firmalara parça üreten firmaların yüzey sembolleri.JIS Makinelenme Yasak; JIS standardına göre yüzeye dokunulmamalıdır, döküm, dövme gibi ilk haliyle kalmalıdır. Japonya kaynaklı kalıp, döküm parçalarında kullanılabilir. Örneğin; döküm motor bloğu dış yüzeyi, Japonya'ya ihraç edilen parçalar.Yerel (Local); Yüzey işlemi yalnızca gösterilen noktaya veya küçük bir alana uygulanacaktır. Noktasal taşlama veya parlatma gereken yerler, lazer veya lokal kaynak sonrası yüzey düzeltmelerinde kullanılabilir. Örneğin; kaynak sonrası çapak alma yapılacak sadece bir köşe yüzeyi.Çepeçevre (All Around); Yüzey işareti verilen geometriye ait tüm çevre yüzeylere uygulanacaktır. Borular, miller gibi çevresi 360° olan parçalar, silindirik parçaların tamamı aynı yüzey kalitesine sahip olması gereken durumlarda kullanılabilir. Örneğin; dönen bir mil.